Articles by "Γιαννακόπουλος"


Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Γιαννακόπουλος. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Επισημαίνει ο Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος *

Με κομψές εξισώσεις επιχειρήθηκε στο χθεσινοβραδινό Eurogroup να διασκεδαστεί το αδιέξοδο της Ελλάδας, εξαιτίας της απολύτως εσφαλμένης οικονομικής φιλοσοφίας των «προγραμμάτων διάσωσης» (μνημονίων) που υιοθετήθηκαν, νομοθετήθηκαν και εφαρμόζονται κουτσά-στραβά στην πράξη.

Η συμφωνία στο Eurogroup, για το τέλος του προγράμματος (: για το τέλος των μνημονίων) αποτελεί στην ουσία την επιτομή ενός νέου μνημονίου χωρίς πρόσθετη χρηματοδότηση από τον λεγόμενο επίσημο τομέα. Με περαιτέρω παράταση της περιόδου χάριτος για τα δάνεια του EFSF κατά 10 χρόνια και επιμήκυνση της μέσης διάρκειας λήξης τους επίσης για 10 χρόνια, όπως και με την πρόβλεψη για χρησιμοποίηση της τελευταίας δόσης για την δόμηση ενός «μαξιλαριού ρευστότητας» για κάτι περισσότερο από έναν χρόνο, επιχειρείται να απαντηθεί μαθηματικώς η ανάγκη για νέα δάνεια, για την εξυπηρέτηση των προηγούμενων.

Δηλαδή, αντί για νέα δάνεια, προτάχθηκε μια οριακή ρύθμιση του χρέους, ώστε αυτό να εμφανίζεται θεωρητικώς και βραχυχρονίως «βιώσιμο». Μακροπρόθεσμα είναι προφανές πως ούτε αυτό επιτυγχάνεται, όπως με σαφήνεια διαπιστώνει και δηλώνει το ΔΝΤ, το οποίο συνεχίζει να είναι τεχνικός σύμβουλος στο νέο πρόγραμμα που δεν αποκαλείται πλέον έτσι, ενώ είναι ασφαλώς έτσι, θεσπίζοντας ανελαστικές δεσμεύσεις σε ο, τι αφορά στα χρηματοοικονομικά, δημοσιονομικά και στο κοινωνικό μοντέλο, όπως και συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα.

Με την έννοια αυτή και καθώς ελληνική κυβέρνηση και δανειστές αγωνίζονται τα τελευταία χρόνια να μεταβάλλουν την πραγματικότητα που διαμορφώνει η στρατηγική τους στα ελληνικά πράγματα, αλλάζοντας τις λέξεις, αυτό το νέο πρόγραμμα πολλαπλών φάσεων θα μπορούσε κανείς να το ονομάσει «Νέο Πρότζεκτ» για την Ελλάδα. Όχι, λοιπόν, νέο πρόγραμμα αλλά νέο πρότζεκτ. Όχι νέα Μνημόνια, αλλά αυξημένη επιτήρηση για την διατήρηση των μνημονιακών προνοιών, για την επέκτασή τους και για την πιθανή θέσπιση νέων μέτρων στο πλαίσιο του αυτόματου μηχανισμού διόρθωσης των αποκλίσεων από τις κομψές εξισώσεις που «επικύρωσε» το Eurogroup.

Τι σημαίνει αυτό πολιτικά; Πως η εμφανιζόμενη ως «βιωσιμότητα του χρέους» με συνέχιση της λιτότητας και με, στην ουσία, αντιαναπτυξιακό προφίλ, προδηλώνει όχι απλώς για την επόμενη δεκαετία, αλλά μάλλον για πολύ περισσότερα χρόνια, ένα περιβάλλον «αβίωτης ζωής» στην πατρίδα μας.

Τώρα, αν κάποιος θεωρεί ότι αυτό αποτελεί επιτυχία της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα, διαμορφώνοντας επιπρόσθετα το κλίμα και τις αντικειμενικές συνθήκες για προσέλκυση επενδύσεων για τις οποίες διψά η ελληνική οικονομία, είναι ασφαλώς δικαίωμά του! Μόνον μετά από οκτώ χρόνια εμπειρίας πάνω σε αυτήν την ίδια «φιλοσοφία» για την προσαρμογή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, απαιτείται πολύ μεγάλη δόση αυταπάτης και υπέρβασης της πραγματικότητας για να εκφράσει κανείς μία τέτοια αισιοδοξία.

Ας μην είμαστε μίζεροι, ωστόσο! Με κριτήριο το ότι η Ελλάδα αποτελεί ένα αυθεντικό μετανεωτερικό φαινόμενο «αποικίας χρέους» και έτσι θα παραμείνει μέχρις ότου εξοφλήσει τουλάχιστον τα δύο τρίτα των δανείων που έχει λάβει από τον λεγόμενο επίσημο τομέα της Ευρωζώνης, θα πρέπει να είμαστε… ικανοποιημένοι! Πάντα θεωρητικά και για τον επόμενο ενάμιση χρόνο, η πιθανότητα νέας πτώχευσης, ασύντακτης αυτή τη φορά, αποκλείεται. Άρα, στις επόμενες εκλογές το δίλημμα δεν θα είναι – και αυτή τη φορά – «πάση θυσία στο ευρώ» ή «δραχμή». Το νέο δίλημμα θα είναι «ποιος μπορεί να διασφαλίσει τους όρους και τις προϋποθέσεις του Νέου Πρότζεκτ προσαρμογής της Ελλάδας, για να μην γίνει ξανά επίκαιρη η συζήτηση για την δραχμή».

Σε τι διαφέρει αυτό από το παλαιότερο απειλητικό και ταυτόχρονα λυτρωτικό αφήγημα στο οποίο στηρίχθηκαν όλες ανεξαιρέτως οι κυβερνήσεις της κρίσης μέχρι σήμερα; Στην πραγματικότητα σε τίποτε, αν και τώρα πια υπεισέρχεται μεγαλύτερος βαθμός δημιουργικής ασάφειας! Και μάλιστα με την πρωτοτυπία που αποτελεί κορυφαία πολιτική παραδοξότητα στον καιρό μας: όσο οι αριθμητικές απεικονίσεις και οι συναρτήσεις εμφανίζονται σαφέστερες, τόσο η ζωή στην Ελλάδα μέλλεται ασαφέστερη! Με άλλα λόγια, το Νέο Πρότζεκτ για την Ελλάδα μεγεθύνει την ανασφάλεια στη χώρα.

Ενισχύει ή αποδυναμώνει τη σταθερότητα αυτό; Κατά ένα παράδοξο τρόπο και υπό τις αντικειμενικές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στο πολιτικό σύστημα, την ενισχύει, αν και με όρους αμιγώς γεωοικονομικούς και γεωπολιτικούς την αποδυναμώνει.


Επισημαίνει ο Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος *

Καλές οι λαϊκές παροιμίες, κατανοητά τα στερεότυπα για τον σχηματισμό αναφερόμενης ταυτότητας και την δόμηση προπαγάνδας, αλλά με αυτά δεν κάνεις επιστήμη, ούτε διπλωματία και εξωτερική ή άλλη πολιτική. Κάνεις, ωστόσο, μια μορφή δημοσιογραφίας, η οποία καμιά σχέση δεν έχει με εκείνη που αποσκοπεί στον σχηματισμό ενός προοδευτικού, κριτικού γνωστικού μοντέλου (cognitive model) για τον αποδέκτη. 

Θα έλεγα, αναγνώστη μου, γενικά πως για να σκέφτεται και ενεργεί κάποιος  ώριμα και σοβαρά πρέπει να αναζητεί διαρκώς το φαινομενικά παράδοξο ως προς το στερεότυπο / στερεότυπα που ορίζει / ορίζουν την ίδια την δική του αντιληπτική δομή. Η ζωή - όπως ασφαλώς και η ιστορία -  εξελίσσεται μέσω μιας διαδικασίας ανατροπής επαναλαμβανόμενων στερεοτύπων.

Η ζωή υπάρχει για να διαψεύδει γενικευμένες προκαταλήψεις που θεωρούνται αλήθειες, οι οποίες εμφανίζονται να αποκρυσταλλώνουν την λαϊκή σοφία. Το πραγματικά σοφό είναι να χαράζεις την πολιτική και την στρατηγική σου λαμβάνοντας υπόψιν πως κάθε κρίση αφορά στην διάψευση / ανατροπή στερεοτύπων: αυτών που θεωρείς δεδομένες (εμπειρικές) αλήθειες. Το παράδοξο «γράφει» ιστορία… το «σκύλος που γαυγίζει δεν δαγκώνει» γράφει παραμύθια και κατατείνει στην παραμυθία! Πρόκειται απλώς για νομιμοποιητικές, καθησυχαστικές ή κατευναστικές αφηγήσεις που ενισχύουν ψευδαισθήσεις. Η διαδικασία αυτή είναι που φέρνει την κρίση πιο κοντά, ενώ φαίνεται να αποσκοπεί στην απομάκρυνσή της ή απλώς στην διασκέδασή της. 

Ο τρόπος που η ελληνική κυβέρνηση αντιμετωπίζει τη σημερινή διπλωματική (τουλάχιστον) κρίση με την Τουρκία, είναι απολύτως απατηλός και άκρως επικίνδυνος. Γίνονται όλα με λάθος τρόπο, σε τέτοιο βαθμό που να απορεί κανείς αν κυβερνά η ηλιθιότητα ή η σκοπιμότητα δημιουργίας μείζονος κρίσης στα ελληνοτουρκικά (και) στην Ελλάδα! Καθώς στην Τουρκία των πολλαπλών αναθεωρήσεων και της «συντεταγμένης αστάθειας» δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως κυβερνά πλέον ο τυχοδιωκτισμός. Καθόλου αβάσιμος, καθόλου έξω από την εξέλιξη των διεθνών πολιτικών, καθόλου παλαβός….αλλά πάντως τυχοδιωκτισμός, ως παράγωγο μιας σοβαρής κρίσης ηγεσίας, ηγεμονίας, δομών και θεσμών της σύγχρονης παγκοσμιοποίησης και του διεθνούς συστήματος ασφαλείας.   

Στο ζήτημα των ελληνοτουρκικών έχω σαφή άποψη την οποία εξέφρασα αρκετές φορές μέσω των δικτυακών μου σημειωμάτων. Πρότεινα εγκαίρως έναν (νέο) μηχανισμό (: μη-πολέμου) αποκλιμάκωσης της αυξανόμενης προστριβής μεταξύ των δύο χωρών και κυβερνήσεων, παράλληλα με μια μεθοδολογία επαναπροσέγγισης. Έγιναν τα αντίθετα, και σε ό, τι αφορά στο θέμα των οκτώ τούρκων αξιωματικών, κυριολεκτικώς ακατανόητα πράγματα από ελληνικής πλευράς, τα οποία αποτελούν σαφή πρόκληση προς τον ίδιο τον Ερντογάν. Ήταν εύκολο και απλό καί τους αξιωματικούς να μην παραδώσεις καί τις σχέσεις σου με την τουρκική ηγεσία να μην χαλάσεις, με κατάλληλους διοικητικούς και δικαστικούς χειρισμούς και διαφορετικό timing, που δεν θα εμφάνιζε τίποτε ως τελεσίδικο. Έγινε και ως προς αυτό το αντίθετο από αυτό που θα περίμενε ένας λογικός άνθρωπος που πιστεύει αυτά που ακούει από την κυβερνητική πλευρά της Ελλάδας. Γιατί άραγε;


Γιατί η ελληνική κυβέρνηση δεν έκανε τίποτε - ή μάλλον έπραξε τα αντίθετα - για να μην εγκλωβιστεί και σε αυτό το ζήτημα με την Τουρκία;  Είναι, επειδή την έπεισαν υπερφίαλοι εθνικιστές/τουρκοφάγοι πως «σκύλος που γαυγίζει δεν δαγκώνει», ή μήπως επιχειρεί να επωφεληθεί και η ίδια, εξίσου τυχοδιωκτικώς με την τουρκική ηγεσία, από μια πολεμική ατμόσφαιρα μεταξύ των δύο χωρών που θα μπορούσε ταχύτατα να μεταβληθεί σε πολεμική σύγκρουση;  Ειλικρινά δεν γνωρίζω και απορώ! Το μόνο βέβαιο είναι πως αν στηρίζονται στο «σκύλος που γαυγίζει δεν δαγκώνει» θα είναι σίγουρη εθνική τραγωδία, καθώς ο σκύλος που γαβγίζει κάποια φορά μπορεί και να δαγκώσει! Το γνωρίζουμε τόσο οι «συμβιούντες» με σκυλιά, όσο και οι «συμβιούντες» με το πολιτικό φαινόμενο των κρίσεων και την ιστορία… 



Άσχημο πράγμα η ποδοσφαιρική αντίληψη της πολιτικής! Δυστυχώς, ωστόσο, κατάντησε συνηθισμένο πράγμα. Η πολιτική ως εξουσία, παιδαγωγική και δημοκρατική νομιμοποίηση εμφανίζεται σαν μπάλα στα πόδια των παιχτών της κυβέρνησης, οι οποίοι επιχειρούν να ντριμπλάρουν τους πολιτικούς τους αντιπάλους και να βάλουν γκολ στην εστία τους. Κάτι αντίστοιχο επιχειρεί και η αντιπολίτευση. Με τα αυτογκόλ να μην αποκλείονται μετά από κάθε τέτοια προσπάθεια. Τουναντίον είναι μάλλον συχνό φαινόμενο. Η πιθανότερη μάλιστα κατάληξη στις μέρες μας, στην Ελλάδα.

Ναι, αλλά που είναι σήμερα η μπάλα; Βλέπεις την μπάλα; Το γήπεδο είναι σαφές, μάλλον ευδιάκριτοι και οι παίκτες μέσα σε αυτό και λίγο-πολύ γνωστές ή αναμενόμενες οι θέσεις τους, αλλά η μπάλα μοιάζει εξαφανισμένη. Πού πήγε η μπάλα; Τι απέγινε η μπάλα; Αναρωτιέται η εξέδρα, που δεν ταυτίζεται με τα ιδιοτελή συμφέροντα της θύρας των οπαδών. Οι τελευταίοι έχουν ασφαλώς σοβαρούς-υπαρξιακούς λόγους να φαντάζονται την μπάλα διαρκώς στα ικανά πόδια των δικών τους παιχτών και πολύ συχνά στα δίχτυα της εστίας των αντιπάλων! Αλλά οι υπόλοιποι δυσκολεύονται πολύ στην υπέρβαση της πραγματικότητας, επειδή νοιώθουν πλέον δυσανάλογα υψηλό το κόστος του εισιτηρίου που πληρώνουν για να παρακολουθήσουν έναν αγώνα με «αόρατη» μπάλα! Αλίμονο να απαιτεί δημιουργική ασάφεια για να … καταλάβεις πού βρίσκεται το άτιμο το τόπι, συλλογίζονται και εγκαταλείπουν απογοητευμένοι την εξέδρα! 

Μα, πώς φτάσαμε στο σημείο αυτό; Μέσω της επικοινωνιακής τεχνικής διαίρεσης της μπάλας και στη συνέχεια κατασκευής από αυτήν πολλών μικρών μπαλάκιων. Έτσι τώρα η κυβέρνηση μπορεί να ισχυρίζεται πως το ένα μπαλάκι το έχει πετάξει στο ΔΝΤ, το άλλο στους ευρωπαίους δανειστές, το τρίτο στον Ερντογάν, το τέταρτο στην κυβέρνηση της ΠΓΔΜ, το πέμπτο στον Μητσοτάκη, το έκτο στο γηπεδάκι Γεννηματά-Θεοδωράκη και ασφαλώς το έβδομο στην ανεξάρτητη δικαιοσύνη!
Ορίστε, τι έγινε με την μπάλα! Η μπάλα έγινε επικοινωνιακώς μπαλάκια, τα οποία έχουν πεταχτεί εντέχνως ή απολύτως άτσαλα σε άλλων γηπεδάκια με αποτέλεσμα να είναι ελεύθερα τα ποδαράκια των παικτών της κυβέρνησης να κλωτσούν τον αέρα στο πραγματικό γήπεδο της πολιτικής στην Ελλάδα και να πανηγυρίζουν κάθε λίγο και λιγάκι το γκολ που δήθεν έβαλαν στην εστία του ενός ή του άλλου αντιπάλου που οι ίδιοι επιλέγουν για την συγκεκριμένη περίσταση.

Κάπως έτσι, μια κουτοπόνηρη επικοινωνιακή τακτική κατέληξε να αποτελεί καταστροφική πολιτική κουλτούρα για την ίδια την κυβέρνηση. Έμαθαν οι παίχτες να πετάνε αλλού το μπαλάκι, δηλαδή την ευθύνη και την πρωτοβουλία που θα έπρεπε να διατηρούν οι ίδιοι για να έχουν πιθανότητα να βάλουν γκολ στην πραγματικότητα. Τώρα, έτσι όπως έστρωσαν το παιχνίδι, απλώς μοιράζεται η ευθύνη κάθε αποτυχίας ή πολιτικής αδυναμίας σε άλλους, ενώ η όποια επιτυχία των άλλων να υποστηρίξουν οτιδήποτε θα μπορούσε να εμφανιστεί συγκυριακά ως ωφέλιμο για τον λαό, την αγορά και το εθνικό συμφέρον, παρουσιάζεται ως επιτυχία της ίδιας της κυβέρνησης.

Με άλλα λόγια, η νέα πολιτική κουλτούρα που σχηματίζεται στην Ελλάδα συνδέεται ευθέως με την ικανότητα του κυβερνητικού παράγοντα να κατατεμαχίζει έξυπνα την μπάλα και να πετάει τα μπαλάκια που προκύπτουν από αυτήν σε άλλους. Έτσι, μόνον αυτοί οι άλλοι μπορούν να χάσουν ή να κερδίσουν σε ένα αγώνα με άλλους, με την κυβέρνηση να περιμένει το αποτέλεσμα, το οποίο όποιο και αν είναι θα εμφανισθεί με «θετικό πρόσημο» για την κυβέρνηση. Δηλαδή, για να κατασκευάσεις ένα  κυβερνητικό «success story» τη σήμερον αρκεί να πετάς διαρκώς το μπαλάκι σε άλλους και εν ανάγκη στην …εξέδρα! Το τελευταίο έπραξαν και οι σοσιαλδημοκράτες στην Ευρώπη, ήδη από το 1990, για να καταλήξουμε σήμερα στη θέση τους να ανατέλλουν εθνικοσοσιαλιστές!... 


Κακό πράγμα η ιδεολογία. Κακό και οι θρησκείες. Τα έλεγε και ο Μαρξ. Υπάρχει όμως και κάτι χειρότερο για τον άνθρωπο και την ανθρωπότητα: Η ιδεοψυχαναγκαστική αγορά ως βάση της οντολογίας και λειτουργίας του (παγκόσμιου) νεοφιλελευθερισμού.  

Τι είναι αυτό; Μια διαρκής, αγχώδης διαταραχή που παγιδεύει τον άνθρωπο και ασφαλώς τον πολιτικό και οικονομικό παράγοντα σε ένα πλέγμα επαναληπτικών σκέψεων (: με την μορφή των obsessions) και συμπεριφορών (: με την μορφή των compulsions) περί σωτηρίας, επιβίωσης ή κέρδους, αποδοχής και ανάπτυξης σε έναν κοινωνικό χώρο ή παγκοσμίως, με μέσα / γλώσσα και όρους αγοράς.

Η ιδεοψυχαναγκαστική αγορά είναι η κύρια αιτία της απορρύθμισης της οικονομίας, των κοινωνικών και παραγωγικών σχέσεων, των «προσωπικών» μας σχέσεων, της πολιτικής διαδικασίας και των θεσμών, όπως και αυτής καθ’ εαυτής της γλώσσας μας. Πρόκειται για μια παθολογική κατάσταση που οδηγεί σε αγχωτικές συμπεριφορές, που, αν και δίχως νόημα ακόμη και για τον ίδιο τον πάσχοντα, προκαλούν μεγάλη δυσφορία και αλλοπρόσαλλες κινήσεις πανικού, κυρίως εναντίον της πολιτικής, της δημοκρατίας, των κανόνων και του ίδιου του κράτους και των κεντρικών του θεσμών ή υπερκρατικών οντοτήτων (πχ ΕΕ). 

Η ιδεοψυχαναγκαστική αγορά, αναγνώστη μου, είναι το σύγχρονο φαινόμενο που οδήγησε στην οικονομική και θεσμική κατάρρευση της Ελλάδας, ενώ σήμερα απειλεί με κάτι αντίστοιχο την Ιταλία, προκαλώντας πολυδιάστατη κρίση στις παγκόσμιες αγορές και στο πολιτικό οικοδόμημα της ΕΕ, αφού πρώτα παγίδεψε σε ναρκοπέδιο την δημοκρατία στην ίδια την Ιταλία. Εδώ πλέον η δημοκρατία παύει να έχει νόημα, στο βαθμό που μια πολιτική ηγεσία τολμήσει να αμφισβητήσει την υπερεξουσία του οικονομικού παράγοντα και των πολιτικών δυνάμεων που υπηρετούν πειθήνια και με αυτοματισμό / αυτονοήτως αυτόν τον παράγοντα.

Με άλλα λόγια, οι κρίσεις πλέον στον καπιταλισμό παύουν να αναπαρίστανται και να αντιμετωπίζονται, όπως τον προηγούμενο αιώνα, στο πλαίσιο της οικονομίας, αλλά μεταφέρονται με δραματικό τρόπο στο αμιγώς πολιτικό πεδίο, καταστρέφοντας όχι απλώς τις παραγωγικές σχέσεις και την «δημοκρατία στην πράξη», αλλά την ίδια την θεσμική-δημοκρατική κανονικότητα των χωρών που πλήττονται από την κρίση. Οι σοβαρές «διορθώσεις» στην οικονομία, προκαλούν αυτομάτως δραματικές αποδιαρθρώσεις στην δημοκρατική οργάνωση, ενώ αποδομούν τον δημοκρατικό μύθο, ανοίγοντας διάπλατα την πόρτα στον φασισμό, τον οποίο  σήμερα ολοένα και περισσότεροι αποκαλούν εθνολαϊκισμό.

Τελικά τι συμβαίνει εδώ; Οι αγορές αποφασίζουν, ενώ οι δημοκρατίες υπάρχουν για να νομιμοποιούν απλώς τις αγορές; Ακριβώς, αλλά ποιες είναι αυτές οι περίφημες αγορές; Είναι το πεδίο διαμόρφωσης της ζήτησης και προσφοράς κεφαλαίου, ανθρώπων /εργαζομένων, μηχανών, προϊόντων και υπηρεσιών;  Όχι, είναι κάτι πολύ περισσότερο. Πρόκειται για μια κουλτούρα που προσπαθεί με ψυχαναγκαστικό τρόπο να εξουδετερώσει το πολιτικό-δημοκρατικό στοιχείο στις αποφάσεις. Ακόμη και αν οι αποφάσεις αυτές θα μπορούσαν να ευνοήσουν ή ευνοούν αντικειμενικά την ανάπτυξη συγκεκριμένων αγορών και την κερδοφορία συγκεκριμένων επιχειρήσεων!

Δεν είναι τρελό; Δεν είναι σκέτος παραλογισμός; Είναι η ιδεοψυχαναγκαστική αγορά, φίλε μου! Είναι η παθολογία του νεοφιλελευθερισμού, ο οποίος απορρυθμίζει τις δημοκρατίες της εποχής μας για να καταλήξουν σε μια νέα μορφή φασισμού, που διατηρεί τα βασικά οντολογικά χαρακτηριστικά του φασισμού του προηγούμενου αιώνα. Εδώ πλέον οι αντιφάσεις μεταξύ φιλελευθερισμού και φασισμού καταλύονται από ένα ανώτερο επίπεδο αλήθειας, το οποίο αναπαρίσταται μέσω των… επιτοκίων δανεισμού! Δεν αστειεύομαι. Αυτή είναι η σύγχρονη διαλεκτική των αγορών σε σχέση με την δημοκρατική, θεσμική κανονικότητα και τον πολιτικό φιλελευθερισμό.

Μια διαλεκτική του απολιτικού. Μια κουλτούρα όπου το «σωστό» και «άξιο» είναι το φαινομενικά επικερδές και συμφέρον στη συγκυρία. Μια γλώσσα χωρίς πολιτικούς κανόνες. Μια οικονομία, ασφαλώς, χωρίς πολιτικούς κανόνες. Ένας θρίαμβος της ανυπότακτης αγοράς, που διαλέγεται αρμονικά με τον φασισμό. Ένας ολοκληρωτικός καπιταλισμός που με τον μόνον που θα μπορούσε να «συνδιαλογισθεί» είναι ο πολιτικός ολοκληρωτισμός. Ο ενδιάμεσος χώρος εξαφανίζεται. Μα, το περίφημο πολιτικό κέντρο δεν είναι αυτό που σήμερα εμφανίζεται να αντιστέκεται στον δεξιό - και στον αριστερό φυσικά - ολοκληρωτισμό; Ιδεατά, παραδοσιακά! Στην πραγματικότητα εξαφανίζεται και κατατεμαχίζεται μεταξύ της ιδεοψυχαναγκαστικής αγοράς και του ιδεοψυχαναγκαστικού εθνικισμού.

Και μέσα σε αυτή την «τρέλα» όλα είναι σωστά και όλοι είναι σωστοί, αν δεν είναι λάθος. Και λάθος είναι - ή λάθος είσαι - αν τολμήσεις να κρίνεις τον  ιδεοψυχαναγκασμό στην γλώσσα και στην γενικότερη στάση και συμπεριφορά των «ανθρώπων της αγοράς», όπως αντίστοιχα των «ανθρώπων του εθνικισμού». Ο ιδεοψυχαναγκασμός δεν είναι πλέον πάθηση και κοινωνική παθολογία - και μην ακούς τι γράφω! Είναι Μόδα. Η Μόδα που καταλύει την ιστορία και φτύνει κατάμουτρα την αρχαιολογία και γενεαλογία της γνώσης. 



Διάβασα την ανάρτηση του Γιάννη Βαρουφάκη με την οποία ασκεί κριτική στην εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης, προτείνοντας μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση στα ελληνοτουρκικά. Πρόκειται για μια σοβαρή προσέγγιση για την ειρήνη και την ευημερία στην γεωπολιτική περιοχή μας που δυστυχώς δεν φαίνεται να εξετάζεται εξίσου σοβαρά από τα ελληνικά ΜΜΕ και τον πολιτικό κόσμο.

Με δυο λόγια ο ΓΒ προτείνει μια στρατηγική εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων της υποθαλάσσιας περιοχής μας, μέσω της δημιουργίας ενός ευρύτερου συνεταιρισμού Ελλάδας, Κύπρου, Τουρκίας, Λιβάνου, Ισραήλ, Αιγύπτου και Παλαιστινιακής Αρχής. Ενός συνεταιρισμού με σαφή προοδευτικά πολιτικά χαρακτηριστικά που στη συνέχεια θα διαμόρφωνε μια προοπτική ευρύτερης αλληλοκατανόησης και αλληλοενίσχυσης μεταξύ αυτών των χωρών, περιθωριοποιώντας τον τυχοδιωκτισμό, τους τυχοδιώκτες πολιτικούς και τον καταστροφικό-πρόστυχο εθνικισμό, που εν τέλει υποστηρίζει και ενισχύει την εξάρτηση από Μεγάλες Δυνάμεις και την πάκτωση στον ιμπεριαλισμό, στο όνομα μάλιστα του εθνικού συμφέροντος και της εθνικής κυριαρχίας!

Έτσι, ο ΓΒ μέσω της πρότασής του αυτής για την αναθεώρηση της εξωτερικής μας πολιτικής - που βρίσκεται σε απόλυτη αρμονία με τις απόψεις που διακονώ προσωπικώς εδώ και πολλά χρόνια, όπως ίσως ξέρεις αναγνώστη μου - κάνει ένα σημαντικό βήμα κάλυψης του μεθοδολογικού κενού της οικονομικής του θεωρίας. Περνά από τον κονστρουκτιβιστικό ρεαλισμό (constructivist realism) στον ρεαλιστικό κονστρουκτιβισμό (realist-constructivism), μιλώντας πλέον σαφώς την γλώσσα του προοδευτικού πραγματισμού. Δηλαδή, περνά από τον ρεαλισμό που θεωρεί τους κανόνες και τις ιδέες σαν αντικείμενα ανάλυσης, αγνοώντας, ωστόσο, τις αντικειμενικές σχέσεις ισχύος που τις διαμορφώνουν, στον ρεαλισμό που δεν επιχειρεί μέσω του κονστρουκτιβισμού να υπερβεί το ζήτημα της ισχύος (power in world politics ή Machttheori). Και έτσι καλύπτεται μάλλον ικανοποιητικά, μέσω αυτής της αντίληψης των διεθνών σχέσεων και διεθνών πολιτικών, η «ουτοπία» που χαρακτήριζε σε κάποιο βαθμό και μέχρι σήμερα το οικονομικό-γνωστικό σύστημα του Βαρουφάκη.

Είναι σίγουρα απλοϊκό αυτό που ισχυρίζομαι, αλλά δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά στο πλαίσιο αυτού του σημειώματος: Ο Βαρουφάκης τολμά να απαντήσει με ρεαλισμό στο αλληλοδραστικό, εξουσιαστικό πρόβλημα μιας περιοχής που βιώνει την εμπειρία σύγχρονων διενέξεων και συγκρούσεων σαν ιστορική φάρσα. Και κάνει καλά. Είναι αντιιμπεριαλιστική και προοδευτική αυτή η προσέγγιση, χωρίς να εντάσσεται (σε) ή να υπαινίσσεται μια μεγάλη αλήθεια ή κάποια θεωρία στις διεθνείς σχέσεις που έρχεται -δήθεν - να επιλύσει ιδεαλιστικά το ζήτημα των διενέξεων. Αποτελεί απλώς μια προσγειωμένη άποψη ειρήνης και προοδευτικής συνύπαρξης των λαών της περιοχής, λαμβάνοντας υπόψιν τον αναμεταξύ τους ανταγωνισμό.

Με αυτή την έννοια συμφωνώ απολύτως με τον κύριο Βαρουφάκη, την πατριωτική στάση του οποίου δεν θα έπρεπε κανείς Έλληνας να αμφισβητεί, ούτε φυσικά ο ίδιος να πασχίζει να «αποδείξει». Αυτό τουλάχιστον …το απέδειξε όσο κανείς άλλος πολιτικός την μακρά περίοδο της κρίσης.




Επισημαίνει ο Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος *

Δεν σου άρεσε η ξύλινη γλώσσα της αριστεράς! Ούτε σε εμένα. Και να πού καταντήσαμε: τα παιδιά της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ να εγκαταλείπουν τις βαρύγδουπες κουβέντες για να περιγράψουν το τίποτα και να ταλαιπωρούν την κοινωνία με τιποτένιες κουβέντες για να κάνουν βαρύγδουπες δηλώσεις για το μέλλον της οικονομίας ή/και το μέλλον της κοινωνίας που ούτε καθαρό θα μπορούσε να είναι, ούτε σαφές κατά την περίφημη μεταμνημονιακή περίοδο η οποία δυστυχώς μέχρι αυτή την στιγμή δεν περιέχει τίποτε από κάποιο διαλογικό «μετά».

Και έτσι από την «καθαρή έξοδο» διολισθήσαμε σήμερα στο προεκλογικό «καθαρό σχέδιο για την έξοδο» [Αυγή] για να καταλήξουμε σε λίγες μέρες στα «καθαρά ψηφοδέλτια» που θα εκφράζουν στην πραγματικότητα την «έξοδο» του Άλλου (: του ΔΝΤ και των λεγόμενων επίσημων δανειστών) και όχι την δική μας από την πολιτική ακολουθία των μνημονίων. Η «Εξόδιος Ακολουθία» που θα υποκαταστήσει την κλασική αριστερή προεκλογική ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ και που θα αφορά στα μνημόνια, στην πραγματικότητα απελευθερώνει την «ψυχή» αυτών που τα επέλεξαν ως μηχανισμό συμμόρφωσης, υποτίμησης και μακροοικονομικής διόρθωσης, ενώ σκλαβώνει την «ψυχή» και υποτάσσει το πνεύμα του Έλληνα νομοθέτη για πάντα! Στο ορατό μέλλον, αγαπητέ αναγνώστη.

Γελούσες με την δημιουργική ασάφεια των λακανιστών! Εγώ δεν γελούσα ακριβώς, αλλά πάσχιζα να εξηγήσω την πολιτικότητα αυτής της ιδέας, που αποσκοπεί αποκλειστικά στην καλλιέργεια δημιουργικής ταυτότητας μέσα σε έναν θεωρούμενο ως ενιαίο κόσμο: την ανθρωπότητα. Δεν εννοούσα, ασφαλώς, ο δόλιος πως η «δημιουργική ασάφεια» θα έπαιρνε την σουρεαλιστική μορφή: Και τώρα παιδιά που μάθαμε για την αράχνη, πώς σας φαίνεται το μυρμήγκι! Τι λέτε, βάζουμε κάτω από το μικροσκόπιο το μυρμήγκι για να μιλήσουμε για την αράχνη; Ουάου, έτσι αναπτύσσεται σήμερα η γνώση σε ένα μεταδιαλογικό περιβάλλον!

Πόσες μαλακίες, άραγε, αντέχει να ακούει και να διαβάζει ένας άνθρωπος καθημερινά; Με δεδομένο ότι το ασυνείδητο είναι δομημένο όπως μια γλώσσα και αυτό συνεπάγεται πως διέπεται από τους γλωσσικούς μηχανισμούς της μεταφοράς και της μετωνυμίας, αντιλαμβάνεσαι ίσως την σοβαρή διαταραχή όσων χρησιμοποιούν αυτή την «γλώσσα Τιραμόλα» για να νομιμοποιήσουν πολιτικά, δηλαδή εκλογικά, το εξουσιαστικό τους όνειρο, το οποίο αντιφάσκει σφόδρα με την αναφερόμενη πολιτική τους ταυτότητα – η οποία και αυτή έτσι αποκτά αναγκαστικά χαρακτηριστικά «Τιραμόλα».

Έτσι νομίζω εγώ, αλλά δεν είμαι καθόλου σίγουρος πλέον αν στο ασυνείδητο των σημερινών κυβερνώντων κυριαρχούν οι εκλογές ως σημαίνον ή σημαινόμενο. Βλέπεις, προχθές στο τραπέζι η γυναίκα μου με προβλημάτισε ιδιαίτερα αναφερόμενη σε κάτι που παραβλέπω και δεν θέλω να πιστέψω. Στην πολιτική ιδιοσυγκρασία των κυβερνώντων, όπου το ασυνείδητο ως γλωσσικό σύστημα δεν περιέχει τους νόμους των εκλογών, αλλά αποκλειστικά τους νόμους (πολιτικής) κυριαρχίας του Εγώ με κάθε μέσο. Οι εκλογές είναι απλώς μια προοπτική, η άλλη είναι η αντίληψη της δικτατορίας … και ο λαός, αν δεν μας θέλει, θα βρει τρόπο να απαλλαγεί από εμάς, όπως μάθανε οι κυβερνώντες στο ΚΚΕ.

Αυτή την στιγμή η κυβέρνηση, με τη γλώσσα που χρησιμοποιεί η ίδια και μέσω της γλώσσας που δομούν τα ΜΜΕ τα οποία την εκφράζουν αμέσως ή εμμέσως, πασχίζει να διαμορφώσει μια συνείδηση του εαυτού της, η οποία δεν είναι δυνατή παρά μόνο σε αντίθεση με το Εσύ που αντιπροσωπεύει την έννοια του όχι-Εγώ. Με το Εσύ, δηλαδή το όχι-Εγώ, να αντιστοιχεί στο γλωσσικό σημείο «Μητσοτάκης», το οποίο, ωστόσο, παραπέμπει στο σημαινόμενο εκλογές!

Άρα, το όχι-Εγώ σημαίνει όχι-Εκλογές. Ναι, αλλά χωρίς εκλογές πώς θα συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε το μυρμήγκι σαν αράχνη; Δεν γίνεται, εκτός αν μια νέα μορφή κράτους σε κτάσταση ανάγκης οδηγήσει να χρησιμοποιήσουμε ως σημαινόμενο το περιέχον των εκλογών αντί του περιεχομένου, όπως λέγοντας «κάτσε να πιούμε ένα ποτήρι».

Αυτό δεν μπορεί να το προσφέρει το «σκοπιανό», μπορεί όμως ο Ερντογάν! Το «σκοπιανό» σε πάει σε εκλογές, ο «Ερντογάν» σε μη-εκλογές, διασκεδάζοντας το ίδιο ακριβώς φαινόμενο: Την απελευθέρωση του μικροαστικού Εγώ, με πολιτικά μέσα - γλώσσα - μέσα σε ένα περιβάλλον λιτότητας και υποτέλειας. Αυτή η δραματική αντίφαση εκφράζει την σύγχρονη πολιτική παρακμή τόσο της κυβερνώσας αριστεράς στην πατρίδα μας, όσο και της δεξιάς που την ανταγωνίζεται με όρους εθνολαϊκισμού, δηλαδή φασισμού - για να μην καταντήσουμε και εμείς να μιλούμε τη γλώσσα της παρακμής.

Στο ασυνείδητο της «πρώτη φορά αριστερά», λοιπόν, μάλλον δεν υπάρχουν εκλογές, το Υπερεγώ της προφανώς δεν τις περιλαμβάνει και παραμένει μόνον η πιθανότητα να ενεργοποιηθούν μέσω του Εγώ, το οποίο, ωστόσο, φαλκιδεύεται από το σημαινόμενο «εκλογές-Μητσοτάκης». Κόλαση με την αράχνη που συμβαίνει να είναι μυρμήγκι! Και μόνον ο «Ερντογάν» θα μπορούσε να προσφέρει το σημαίνον που μοιάζει να αναζητεί ο κύριος Τσίπρας για μη-εκλογές.